Ciągnięcie na smyczy

Jednym z problemów z jakim najczęściej zmagają się opiekunowie psów jest ciągnięcie na smyczy. Obserwuje to zjawisko praktycznie codziennie w swojej pracy.
W dzisiejszym wpisie postaram się przedstawić wam powody, dla których pies może ciągnąć i jak temu zaradzić.
Według badań przeprowadzonych na terenie Wielkiej Brytanii i Irlandii ponad 80% psów ciągnie podczas spacerów na smyczy. Jest to również najcześciej zgłaszany problem behawioralny podczas pierwszego miesiąca od adopcji ze schroniska [Shih i in., 2021].
Badania przeprowadzane w Polsce wykazały, że najczęściej na smyczy ciągną psy ras dużych i średnich, w szczególności pasterskie i myśliwskie [Dąbrowska i in. 2011].

Nieposłuszeństwo?
Ciągnięcie na smyczy jest dla opiekunów zachowaniem niepożądanym i niewątpliwie bardzo uciążliwym. Może również być niebezpieczne dla zdrowia (kręgosłup, barki) i zwyczajnie sprawiać, że wychodzenie na spacer staje się karą, a nie przyjemnością. Zamiast jednak złościć się na psa i karać za nieposłuszeństwo, należy zastanowić się, co jest przyczyną ciągnięcia. To zachowanie, jak każde inne, nie bierze się z próżni, a jest czymś spowodowane np. danym stanem emocjonalnym lub dużą historią wzmocnień.

Przyczyny ciągnięcia na smyczy:

Lęk
Pies może jak najszybciej chcieć oddalić się od strasznego bodźca (dźwięku, obiektu, osoby). Zaobserwuj na następnym spacerze czy zwierzę nie zaczyna napinać smyczy i uciekać w konkretnych sytuacjach. Jeśli pies jest ogólnie zestresowany przebywaniem na dworze również może ciągnąć. W takim wypadku nie będzie mógł skupić się na waszych poleceniach czy smakołykach i na pewno nie jest to dobry moment na naukę luźnej smyczy [Wojtków, 2021].
Niespełnione potrzeby
Nie możemy wymagać od zwierzęcia dostosowywania się do naszych wymagań, gdy jego podstawowe potrzeby nie są spełnione. Przede wszystkim pies nie może chodzić przy nodze przez cały spacer. Musi mieć możliwość swobodnej eksploracji (na lince treningowej lub wolno). Sporo psów ciągnie także na samym początku spaceru, a uspokaja się po załatwieniu potrzeb fizjologicznych [https://psiedszkole.pl/].
Jeśli zupełnie nie zadbamy o spełnienie psich potrzeb możemy mierzyć się z „ciągnikiem” na drugim końcu smyczy. Jeśli zwierzę zrozumie, że damy mu czas i możliwość, na robienie tego co chce, to łatwiej będzie mu iść spokojnie.
Szelki, czy obroża?
Między psiarzami trwa odwieczny spór nad doborem sprzętu na spacery. Niektórzy twierdzą, że szelki „uczą psa ciągnięcia”, a obroża pozwala na naukę luźnej smyczy. Nie ma naukowych badań potwierdzających tę tezę, znalazłam jednak takie, które pokazują, że szelki (odpowiednio dobrane, z podpięciem smyczy z tyłu) są najbezpieczniejszą opcją dla psa [Shih, 2021].
W przypadku psów noszących obroże, nadmierny nacisk na szyję może powodować urazy mięśniowo-szkieletowe oraz tchawicy. Psy noszące haltery częściej spuszczały głowę, drapały się o niej i potrząsały nią [Pauli i in., 2006]. Może to wskazywać na dyskomfort jaki odczuwały w związku z używaniem wobec nich tego narzędzia.
Badania wykazały, że ciągniecie na smyczy podpiętej do szelek jest silniejsze (w obecności jedzenia), niż ciągnięcie na obroży. Nie oznacza to moim zdaniem tego, że szelki uczą psa ciągnąć, a jedynie obrazuje, który sprzęt jest dla psa wygodniejszy. Ciągnięcie na obroży sprawiało zwierzęciu większy dyskomfort, więc trwało krócej i było słabsze. Szelki nie ograniczały ruchów psa, nie podduszały go, więc silniej i dłużej był w stanie ciągnąć w kierunku jedzenia [Shih, 2021].
W związku z powyższymi argumentami, szelki będą lepszym wyborem niż obroża, ponieważ ciężar i siła rozkładają się bardziej równomiernie, na większej powierzchni, niż w przypadku obroży [https://www.hbm.com].
Dobór smyczy
Smycz jest równie ważnym elementem co szelki lub obroża. Powinna mieć odpowiednią długość. Pies mający do dyspozycji smycz 1.5 metrową z dużym prawdopodobieństwem będzie ciągnął. Jeśli zmienimy smycz na dłuższą dajemy psu większą swobodę eksploracji, możliwość odsunięcia się od opiekuna i tym samym zmniejszamy prawdopodobieństwo wystąpienia problemu. Do miasta super sprawdzają się smycze przepinane 5m, a na dalsze wycieczki linki od 10 m w górę.
Jeśli chodzi o smycz automatyczną (flexi), to nie jestem jej zwolenniczką, z całą pewnością nie nadaje się do nauki. Może sprawdzić się na szybki spacer, ale moim zdaniem jest zwyczajnie niewygodna w obsłudze i nie daje zupełnie kontroli nad psem, jeśli zachodzi taka potrzeba.
Co zrobić, żeby pies nie ciągnął?
Przede wszystkim, aby zmienić jakieś zachowanie należy znaleźć jego przyczynę, gdy ją poznamy i wyeliminujemy, to ciągnięcie może zniknąć. Jeśli występuje ono w wyniku braku jasnych kryteriów, czyli pies nie został nauczony tego, czego od niego wymagamy to czas to zmienić i zacząć trening.
Z całą pewnością nie należy stosować korekt smyczą (ciągnięcia, szarpania) oraz innego rodzaju kar. Może to sprawić, że pies straci do nas zaufanie, ciągniecie pogłębi się, bo zwierzę będzie chciało się od nas odsunąć.

Źródła:
Dąbrowska A., Zawiślak J., Święcicka N., Gulda D;Problems connected with hyperactivity and bad behavior of dogs of different breeds, Scientific Annals of Polish Society of Animal Production – Vol. 7, No 4, 119-129, 2011.
HBK Company. Hartpury College Research Takes the Pressure Off Dog Walking with HBM Miniature Load Cell. Available online at: https://www.hbm.com/ en/7924/case- study- tests- of- forces- acting- on- collars- and- harnesses- for- dogs/ (dostęp 14.10. 2021).
Pauli A., Bentley E., Diehl K., Miller P.; Effects of the Application of Neck Pressure by a Collar or Harness on Intraocular Pressure in Dogs. J Am Anim Hosp Assoc 42 (3): 207–211, 2016.
Shih H., Phillips C., Mills D,. Yang Y., Georgiou F., Peterson M., Dog Pulling on the Leash: Effects of Restraint by a Neck Collar vs. a Chest Harness, Front. Vet. Sci., 2021.
Wojtków Z, Wojtków P. Szczeka, merda mówi. 2021.
Zaniewska-Wojtków Z. Jak oduczyć psa ciągnięcia na smyczy?, https://psiedszkole.pl/jak-oduczyc-psa-ciagniecia-na-smyczy/ (dostęp 14.10.2021).